میرمن خوش میروی کاندرسروپامیرمت
شنبه, ۲۲ آذر ۱۳۹۹، ۰۵:۳۰ ب.ظ
میرمن خوش میروی کاندرسروپامیرمت
خوش خرامان شوکه پیش قدرعنامیرمت
میر: امیر وفرمان روا، استعاره ازمعشوق است.
خرامان: باناز واِفاده راه رفتن
خطاب به معشوق می فرماید
معنی بیت: سرور وفرمانروای من خیلی خوش و دلستاننده راه می روی قربان ِ آن سر وآ ن پای زیبایت شوم، راه برو نرم نرمک بانازواِفاده، که من پیش آن قامتِ دلربا بمیرم
پیش بالای تومیرم چه به صلح وچه به جنگ
چون به هرحال برازنده ی نازآمده ای
گفته بودی کی بمیری پیش من تعجیل چیست
خوش تقاضا میکنی پیش تقاضا میرمت
تعجیل: عجله کردن ، شتاب کردن
معنی بیت:
پرسیده بودی که من کی وچه وقت می خواهم درنزدِ تو فدا توشوم، قربانت گردم چراعجله می کنی؟ این شتاب برای چیست؟ آنقدر دلکش وزیباتقاضامی کنی که من هم مشتاق می شوم همزمان بااین تقاضا برایت بمیرم.
کمان ابرویت را گوبزن تیر
که پیش دست وبازویت بمیرم
عاشق ومَخمورومَهجورم بُت ساقی کجاست
گو که بخرامد که پیش سرو بالا میرمت
مخمور: خُمارآلوده
مَهجور: هجران کشیده،جداافتاده ومحروم ازدیدار
بخرامد: خرامان راه برود،باناز واِفاده راه برود.
"ساقی": شراب دهنده، امّادراینجادر جایگاهِ معشوق نشسته است. درحقیقت معشوق با شراب نگاهش،شراب غرورش، شرابش عشوه ونازش سببِ مستی عاشق می شود. بنابراین ساقی در بسیاری ازغزلیّات حافظ همان خودِ معشوق است.
معنی بیت: من عاشقی هجران کشیده و خمارآلودهستم نیازشدید به دیداربا معشوق وجامی شراب دارم، به ساقیِ زیبارویِ دلربا بگوئید کمی بانازوعشوه درمقابل چشمانِ من خرامان خرامان راه برود تا پیش قدوبالای دلکشِ اوبمیرم.
مخمورجام عشقم ساقی بده شرابی
پُرکن قدح که مجلس بی مِی نداردآبی
آنکه عمری شد که تابیمارم ازسودای او
گونگاهی کن که پیش چشم شهلامیرمت
شهلا: چشم سیاهی را گویند که مایل به سرخی باشدو فریبندگی داشته باشد.
معنی بیت: به آن کسی که ازعشق به اویک عمریست بیمارهستم بگوئید فقط یک باربه سمتِ من نگاه کند تامن درمقابلِ چشمان ِ جذّاب وسیاهش بمیرم وازاین بیماری خلاص گردم.
برآن چشم سیه صدآفرین باد
که درعاشق کشی سِحرمُبین است
گفته‌ای لعل لبم هم درد بخشد هم دوا
گاه پیش درد و گه پیش مداوا میرمت
لعل لب: لب سرخ رنگ مانندِ یاقوت
معنی بیت: شنیدم که گفته ای لب های سرخ و لعلگون من هم دردمی بخشد هم دارو، من هم به دردِ تونیازدارم هم به درمانت،گاه بادرد تو بمیرم گاه بادرمان تو
دردم ازیاراست ودرمان نیزهم
دل فدای اوشد وجان نیزهم
خوش خرامان میروی چشم بداز روی تودور
دارم اندر سر خیال آن که در پا میرمت
خرامان: با ناز واِفاده راه رفتن
معنی بیت: خیلی زیبا وبا نازوعشوه راه می روی امیدوارم ازگزندِ بدنظر وبدچشم محفوظ باشی باچنین جلوه گری که می کنی دلم می خواهد که درزیرقدم ها وپیش پاهایت بمیرم.
ساقی چمن گل رابی روی تورنگی نیست
شمشاد خرامان کن تا باغ بیارایی
گرچه جای حافظ اندرخلوتِ وصل تونیست
ای همه جای توخوش پیش همه جامیرمت
معنی بیت:
اگرچه حافظ استحقاق وشایستگیِ ورود به سراپرده وخلوتگاهِ توراندارد، امّا نه تنها خلوتگاهِ توبلکه همه جای تو،همه ی بارگاهِ توشامل (اندرونی وبیرونی) هجران ووصل تو،همه ی اندامهای زیبای تو وخلاصه آنچه که به تومربوط می شود خوش وزیباست برای همه ی آنهابمیرم.
درآن شمایل مطبوع هیچ نتوان گفت
جزاینقدر که رقیبان تندخو داری
